Mniej rodzin, mniej małżeństw, więcej bezdzietnych. Związki nieformalne kwitną na wsi. Takie są wnioski ze spisu powszechnego GUS

Według wstępnych wyników Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 roku, w Polsce było 10 mln 159 tys. 300 rodzin, a w porównaniu z wynikami spisu z 2011 r. było to mniej o 813 tys. 200 rodzin. To spadek 7,4 proc.

Spadek liczby rodzin dotyczył głownie miast, gdzie rodzin było mniej o 824 tys. 400 w porównaniu do danych sprzed 10 lat. Na wsi rodzin przybyło o nieco ponad 11 tys.

Przez dziesięć lat spadła liczba małżeństw i to znacznie. Dotyczy to zarówno par z dziećmi, jak i bez dzieci. W 2021 r. było 7 mln 312 tys. małżeństw, podczas gdy dziesięć lat wcześniej było to 8 mln 153 tys. 200 małżeństw.

W porównaniu do roku 2011 znacznie wzrosła liczba par pozostających w związkach niesformalizowanych, bo aż o ponad 74 proc. W 2021 r. było takich par 552 tys. 800, a w 2011 r. 316 tys. 500.

W ciągu dziesięciolecia zmniejszyła się liczba samotnych rodziców z dziećmi o ponad 208 tys. i w 2021 r. ich liczba wynosiła 2 mln 294 tys. 400.

Zestawienie GUS z ostatnich 10 lat pokazuje, że największe zmiany dotyczą małżeństw z dziećmi. W 2021 r. rodzin takich było 4 mln 242 tys. 100 i stanowiły 41,8 proc ogółu rodzin.

Ale w porównaniu z 2011 r. liczba rodzin z dziećmi zmniejszyła się o 1 mln 214 tys. 700. Spadek dotyczył w większości rodzin zamieszkałych w miastach o prawie 30 proc., natomiast na wsi spadek liczby małżeństw z dziećmi był niższy o 13 proc.

Rodziny z dziećmi stanowią prawie połowę rodzin zamieszkałych na wsi, a w miastach niecałe 37 proc. ogółu rodzin.

W latach 2011-2021 obserwowany jest znaczny wzrost liczby małżeństw bez dzieci. W ciągu 10 lat przybyło takich par o 373,5 tys. W 2021 r. odnotowano ich 3 mln 69 tys. 900 tys. Do tego wzrost liczby rodzin bezdzietnych nastąpił przede wszystkim na wsi o 23 proc. W miastach o 9,2 proc.

552 tys.800 rodzin w Polsce to związki niesformalizowane. Zdecydowana ich większość - 395 tys. 700, czyli aż 71,6 proc. mieszkała w miastach, a od ostatniego spisu ich liczba wzrosła o ponad 57 proc. Na wsi obserwowany nastąpił prawie 2,5 - krotny wzrost takich związków w porównaniu do 2011 r.
Ponad połowę nieformalnych par - 288 tys. 900 - stanowiły rodziny z dziećmi. Więcej tego typu związków odnotowano na wsi - aż 63,5 proc., w miastach stanowiły one blisko połowę par pozostających w związkach niesformalizowanych.

Rodziny niepełne w 2021 r. to ponad 2,2 mln. Co czwarta rodzina w Polsce była tworzona przez samotnego rodzica z dziećmi. Matki z dziećmi to 18,8 proc., a ojcowie – 3,8 proc. Przez 10 lat nastąpił wzrost liczby ojców samodzielnie wychowujących dzieci. W 2021 r. ich liczba wyniosła 385,7 tys.

Według wstępnych wyników spisu 2021 r. największy udział rodzin z dziećmi był w województwach: podkarpackim (50,0 proc.), małopolskim (48,7 proc.) i wielkopolskim i (47,1 proc.)
Najmniej rodzin z dziećmi zamieszkuje województwa dolnośląskie i zachodniopomorskie po 40,3 proc. oraz lubuskie i łódzkie - po 42,3 proc.

Najwyższy udział rodzin niepełnych występuje w województwach: warmińsko-mazurskim (24,4 proc.), lubuskim (24,0 proc.) oraz łódzkim i mazowieckim - po 23,9proc.
Najniższy natomiast udział rodziców samotnie wychowujących dzieci odnotowano w 2021 r. w województwach: wielkopolskim (20,3 proc.), śląskim (20,8proc.), pomorskim i opolskim – po 21,8 proc.

Największym udziałem rodzin typu małżeństwa/związki niesformalizowane bez dzieci charakteryzowały się województwa: śląskie - 36,2 proc., dolnośląskie - 36,1 proc. i zachodniopomorskie - 36,1 proc.
W 2021 r. najniższy udział rodzin bez dzieci odnotowano w województwach: podkarpackim – 28,0 proc., mazowieckim - 29,3 proc. i podlaskim 31,1 proc.